Het ISBN is een onderwerp waarover we veel vragen krijgen van mensen die aan een boek werken. Wat is het eigenlijk? Is het echt noodzakelijk om er een aan te vragen? En zo ja: hoe doe je dat dan? Als je je boek gebruikt om jezelf professioneel in de markt te zetten, dan wil je zo veel mogelijk lezers bereiken. Een ISBN gaat je daarbij helpen.
[Lees meer…] overEen ISBN nummer aanvragen? Zo doe je dat!Boek in eigen beheer: de vormgeving van een boek
Triest maar waar: een boek in eigen beheer verraadt zichzelf soms in één oogopslag. Oorzaak: een matige vormgeving. Gaven we in een eerder artikel aan hoe belangrijk een goede redactie is, de vormgeving doet daar niet voor onder. Deze bepaalt namelijk de eerste indruk en draagt bovendien bij aan de leesbaarheid van je boek.
[Lees meer…] overBoek in eigen beheer: de vormgeving van een boekZelf je boek uitgeven: nieuwe ontwikkelingen
Je zult het wel gemerkt hebben: werken aan een boek over je business vraagt veel tijd. Toch is het belangrijk om tijdens het schrijven al na te denken over de manier waarop je het in de markt wilt zetten: wil je zelf je boek uitgeven? – heb je daarvoor voldoende middelen en expertise? Waar vind je die dan wel? Of zoek je een uitgever? – welke dan en hoe ga je dat aanpakken? Boezzt houdt de ontwikkelingen in de uitgeefmarkt voor je in de gaten. Dit keer vier jonge uitgeefplatforms, twee Nederlandse en twee Amerikaanse. Doe er je voordeel mee!
TenPages nieuwe stijl
In 2014 ging TenPages.com ter ziele. Het was een revolutionair idee om beginnende schrijvers aandelen te laten verkopen in hun manuscript en met het verworven kapitaal hun manuscript onder te brengen bij een uitgeverij, maar de werkelijkheid in Uitgeverijland bleek weerbarstig. Bijna een jaar na het faillissement, heeft Jaap Burgstra TenPages.com nieuwe stijl gelanceerd. Nog steeds richt TenPages.com zich vooral op de debuterende schrijver, het wil met tips en inspiratie de drempel tot een professionele publicatie verlagen.
Nieuw is dat de aandeelhouders niet met lege handen achterblijven als een project uiteindelijk niet succesvol blijkt. Dan wordt het volledige donatiebedrag omgezet in een waardebon die te besteden is in de TenPages-webshop, die alle in Nederland uitgegeven boeken aanbiedt. Andere aanpassingen zijn dat er wordt gestreefd naar betere kwaliteit: er zullen minder projecten tegelijkertijd op de website zullen staan en er wordt geselecteerd. Auteurs zullen ook beter begeleid worden. Een belangrijke voorwaarde is dat de inzenders een groot deel van hun manuscript klaar moeten hebben. Ten slotte gaat TenPages zelf alle projecten drukken en uitgeven, ze werken niet langer samen met officiële uitgevers.
Ebookuitgeverij meer opbrengsten voor auteurs
Afgelopen week stuitten we op een initiatief dat nog niet volledig uitgekristalliseerd is, maar wel interessant lijkt als je je boek niet in papieren versie, maar als e-book wilt laten verschijnen. Ebookuitgeverij.nl, een initiatief van de stichting Odins, geeft op haar homepage aan dat het ‘faciliteert en helpt bij de publicatie van uw ebook’. De nadruk ligt dus vooral op het publiceren, niet op het schrijven.
Zo bieden ze een cursus aan om te leren hoe je je ebook kunt formatteren zodat je het op Amazon.com kunt verkopen. Daarnaast bieden ze haar leden een systeem voor het aantrekken van donateurs met een crowdfunding module of via externe crowdfunding platforms. Het uitgangspunt is dat ebookuitgeverij.nl het inkomen uit de publicaties vooral bij de auteur laat, in tegenstelling tot het royaltysysteem van bestaande uitgeverijen, waar de auteur 10% van de verkoopprijs ontvangen. Een website die zich nog niet heeft bewezen, maar de moeite waard is om in de gaten te houden.
Amazon in Nederland
Het is niet meer echt recent, want al eind vorig jaar zette de grote Amerikaanse equivalent van onze Bol.com voet op Nederlandse bodem. Behalve veel boeken aanbieden, overigens niet alleen Engelstalige, heeft Amazon zich vooral ontwikkeld als een uitgeefplatform voor e-books. Met Kindle Direct Publishing kun je heel gemakkelijk je ebook publiceren. Belangrijk is wel te weten dat Amazon zijn eigen speciale format voert: Kindle. Overigens biedt Amazon Nederland een gratis app aan, waarmee je op je eigen laptop, gsm of tablet ebooks in Kindle format kunt lezen. Daarmee wordt de stap om je boek te publiceren op Amazon weer een stapje kleiner.
Voordeel van nu beginnen met publiceren op Amazon is dat er nog relatief weinig Nederlandstalige boeken worden aangeboden, dat je dus minder concurrentie hebt en hoger in de ranglijsten komt met minder verkopen. Wat voor je Amazon-auteur-status goed is, maar zeker ook voor de zichtbaarheid van je boek. Natuurlijk is Amazon ook een goede plek om je boek aan te bieden als je een internationaal publiek bedient.
De Nederlandse Liesbeth Heenk biedt niet alleen haar diensten aan als je wilt publiceren via Amazon, maar heeft er ook een heel instructief boek over geschreven: Het handboek succesvol publiceren op Amazon.
Blurb
Als laatste een platform dat er bijzonder professioneel uitziet: Blurb. Blurb Inc. werd in 2005 gevestigd in San Francisco, oorspronkelijk actief in Amerika, maar sinds kort ook op de Nederlandse markt.
Op de homepage kun je lezen dat Blurb je een onafhankelijk publicatieplatform biedt voor het maken, publiceren, verkopen en distribueren van fotoboeken, boeken en magazines in gedrukte en digitale formats. ‘Wij willen het voor iedereen eenvoudig maken om zelf een boek te publiceren.’ En een korte blik op de website laat zien dat er inderdaad tal van handige programma’s en tools te vinden zijn, waaronder een aantal plugins waarmee je je in Adobe of Word gemaakte bestanden kunt bewerken.
Niet vreemd dat dit Amerikaanse bedrijf je ook helpt boeken in een Amazon- of Apple-vriendelijk format te gieten.
Hoe vind je een drukker?
Als je eenmaal hebt besloten om zelf je businessboek uit te brengen, doe er dan alles aan om er een topboek van te maken. Het moet in alle aspecten uitstralen dat je een expert bent. Als de inhoud naar je zin is en je aandacht hebt besteed aan het omslag en de vormgeving, komt de volgende stap. Hoe vind je een drukker die je boek echt fraai realiseert?
Vraag advies
Natuurlijk kun je googelen op het trefwoord: boekdrukker, als je zelf geen enkele ervaring hebt met drukwerkvervaardiging. Dat is een weg die op zich prima kan uitwerken. Maar is het niet fijner als je een iets beter gefundeerde keuze kunt maken? Voor mij werkt het heel goed om klussen die ik zelf niet kan doen en waarvan ik het belangrijk vind dat ze optimaal worden uitgevoerd, uit te besteden aan mensen die me zijn aanbevolen.
Ken ik mensen die ervaring hebben met drukkers? Vraag je je misschien af. Vast wel:
- Medewerkers van een afdeling PR of Marketing moeten weleens folders laten maken. Vraag ze eens aan wie ze dat uitbesteden.
- Waar wordt het jaarverslag van de winkeliersvereniging gedrukt?
- Ben je lid van een ondernemersvereniging? Stel je vraag eens tijdens een netwerkbijeenkomst.
- Wat is de drukkerij van het plaatselijke sufferdje? Misschien kunnen ze zelf geen boek maken, ze hebben vast genoeg kennis van de grafische industrie om je te kunnen doorverwijzen.
- Wie heeft je omslag ontworpen? Wie heeft het binnenwerk van je boek gezet? Vormgevers, typografen en zetters hebben heel vaak hun contacten in de grafische wereld. Zij kunnen je zeker de weg wijzen.
Iemand die via via een klant krijgt, zal zeker zijn best doen om zo goed mogelijk werk af te leveren. Het is waardevol als anderen je werk gunnen, zeker in het bedrijfsleven. Dat vertrouwen willen ze liever niet beschamen.
Natuurlijk kan een opdracht weleens misgaan, maar zolang het naar tevredenheid wordt opgelost is er nog niets aan de hand. Iedere leverancier zal proberen zijn gunfactor positief te houden.
Weet wat je wilt
Bedenk je vooraf op welke manier je je boek zou willen realiseren: een grotere oplage laten drukken in een keer, drukt de prijs per exemplaar, maar je zult die honderden exemplaren wel ergens moeten opslaan.
Dat probleem heb je niet als je je boek POD (Printing on Demand) uitbrengt. Houd er dan wel rekening mee dat de prijs per exemplaar (behoorlijk) hoger ligt.
In het eerste geval wordt je boek op een drukpers vervaardigd, bij POD wordt het digitaal gedrukt. Niet alle drukkers hebben beide mogelijkheden in huis.
Weet wat je nodig hebt
Voordat je in gesprek gaat met een drukker, zul je een aantal gegevens paraat moeten hebben:
- Het formaat (vraag je vormgever daarnaar)
- Het aantal bladzijden
- Is het alleen maar tekst of bevat het boek ook illustraties?
- Wordt het binnenwerk zwart-wit gedrukt of in kleur?
- Zijn de illustraties door de tekst opgenomen of in een apart katern?
- Uitvoering: hardback of paperback?
Als je deze gegevens op een rij hebt, kun je gemakkelijk offertes aanvragen bij een aantal drukkers (niet meer dan vijf) en de prijzen vergelijken.
Zoek de klik
Het is niet de eerste keer dat we het zeggen, maar ga bij het kiezen van een drukker niet alleen af op de prijs. Selecteer twee of drie drukkers aan de hand van de offerte en ga eens kennismaken. Kijk met wie je een ‘klik’ hebt, wie je vertrouwt, wie je gemakkelijk kunt bereiken of met wie je denkt te kunnen samenwerken. Kijk ook naar de praktische kant: een internetdrukker kan wel een heel lage prijs bieden, als het moeite kost om persoonlijk contact te leggen zou ik me nog eens goed bedenken of het een goed idee is om daarmee in zee te gaan. Soms is een drukker die bij je in de buurt woont, zodat je even langs kunt gaan, een werkbaarder optie.
Zelf uitgeven? Denk als een uitgever!
Als je zelf je boek uitgeeft, is het zaak om ook echt als een uitgever te gaan denken. Want wat doet een uitgever als deze een boek in zijn fonds opneemt? Hij:
- Bewaakt de kwaliteit
- Bedenkt waar het boek te koop moet zijn en tegen welke prijs
- Investeert in de promotie van het boek
In deze drie pijlers zou jij ook de meeste energie moeten steken.
Bewaak de kwaliteit
De kwaliteit van de inhoud borg je door bij elk hoofdstuk na te gaan wat dit hoofdstuk bijdraagt aan het doel van je boek? Is het compleet of moet er nog iets bij? Is het te uitgebreid met veel zijpaden of te wollig en moet er nog iets af? Kijk daarbij naar de indeling van ieder hoofdstuk en neem beslissingen. Wees niet bang om te schrappen!
Waarschijnlijk kijk je goed naar de taal die je gebruikt. Correct taalgebruik is daarbij niet het enige waar je op moet letten. Het gaat ook om de afwisseling in je zinnen, de toon waarmee je de lezer aanspreekt en het consistent gebruik van (vak)termen.
Bij al deze kwaliteitsaspecten is een onafhankelijke, externe blik onmisbaar. Deze kijkt fris, onbevangen en kritisch naar je schrijfwerk en ziet dingen waar je zelf al lang blind voor bent. Die externe blik kan van een professioneel redacteur komen, maar ook van iemand in je netwerk waar je vertrouwen in hebt.
Kwaliteitsbewaking geldt ook voor de vormgeving van je boek. Professionele vormgeving ondersteunt je inhoudelijk verhaal en is vaak het eerste aspect waar je boek op beoordeeld wordt.
Maak een distributieplan voor je boek
Ga je zelf uitgeven, maak dan een distributieplan voor je boek. Daarin breng je de verkoopmogelijkheden en prioriteiten in kaart. Sommige auteurs geven aan hun boek via hun eigen website en kanalen te kunnen verkopen. Anderen vinden het een must dat hun boek bij bol.com, managementboek.nl en de Nederlandse Amazonwinkel te koop is. Maar er zijn veel meer verkoopmogelijkheden! Ga er daarom eens rustig voor zitten en bedenk wie de kopers van je boek zijn en waar zij je boek zouden willen kopen. Er komen na zo’n brainstormsessie zeker verkoopkansen bij. Neem die mee in een distributieplan en neem op basis daarvan beslissingen over bijvoorbeeld een ISBN, aansluiting bij het Centraal Boekhuis en meer.
De prijsstelling van een boek zou ook deel uit moeten maken van je distributieplan en de prijs hangt mede af van de plek waar je je boek verkoopt. Op Amazon zijn kopers gewend om eBooks voor lage prijzen te kopen, zeker waar het nog onbekende auteurs betreft. Op managementboek.nl kijken kopers weer helemaal niet op van een boek van € 20, € 30 of meer. Verkoop je je boek via je eigen kanalen en maakt het deel uit van een (online) training, dan kan de prijs ook relatief hoog zijn. Kopers op online boekwinkels als bol.com laten zich in veel gevallen weer gemakkelijker verleiden door boeken onder de € 15 dan door duurdere boeken.
Investeer in boekpromotie
Bij boekpromotie denkt een uitgever als een ondernemer: hoeveel boeken wil ik verkopen en wat is daar voor nodig? Die vraag wordt deels beantwoord door je distributieplan en prijsstelling. Daarnaast is promotie onmisbaar om een verkoopdoelstelling te halen. Bij effectieve promotie hoort ook een promotiebudget. Dat budget hangt grotendeels af van de verwachte winst die de verkoop van een boek genereert en is voor elk boek en elke situatie anders. Het hangt ook af van de promotiemiddelen die je wilt inzetten. Bijvoorbeeld:
- De presentatie van je boek (locatie, catering, entertainment)
- Beeldmateriaal (auteursfoto’s, flyer, visitekaartje, beeld voor een site of blog etc.)
- Advertentiekosten (adverteren op relevante websites, social media en massamedia)
- Verkoopafspraken (partners die een verkoop realiseren krijgen een bedrag)
- Reis- en verblijfkosten als je spreekbeurten of presentaties geeft
- Recensie-exemplaren om reviews te krijgen
- Weggeefexemplaren voor promotieacties
- Laten schrijven en versturen van een persbericht
Je boekpromotie is uiteindelijk een samenspel van je wensen, je doelgroep, het doel van je boek en de (financiële) middelen die tot je beschikking staan.
Zelf uitgeven vs een uitgever
Zelf uitgeven is steeds vaker een alternatief voor het vinden van een officiële uitgever. Bedenk je echter dat er ook steeds meer mengvormen komen: erkende uitgevers die samen met jou een boek in de markt willen zetten. Ook in dat geval is het handig als je eerst zelf over deze drie uitgeefpijlers nadenkt en je mogelijkheden en wensen in kaart brengt.
Uitgeven in eigen beheer: boekdistributie
Bij uitgeven in eigen beheer komt je voor beslissingen te staan die normaliter door een uitgever worden genomen. Gaven we in eerdere artikelen aan hoe belangrijk een goede redactie is en dat de vormgeving daar niet voor onderdoet, in dit artikel richten we ons op de distributie van je boek. Hoe ga je het boek bij je gewenste lezers krijgen?
Boekdistributie is een beslissend onderdeel van je uitgeefstrategie. Je boek mag prettig lezen, mooi zijn vormgegeven en prachtig geproduceerd, maar als je niet hebt nagedacht over de logistiek dan komt het nooit bij de doelgroep terecht en zijn al je tijd, inspanning en investeringen voor niets geweest. Het is zinvol om al in een vroeg stadium te bedenken hoe je de distributie van je boek wilt organiseren, omdat ook productiekeuzes hiermee kunnen samenhangen.
Stel jezelf de volgende vragen:
- Hoe belangrijk is de boekhandel voor je boek?
- Hoeveel wil je investeren in voorraad en distributie?
- Is het papieren boek wel het beste medium om jouw boodschap bij de lezers te krijgen?
Hoe belangrijk is de boekhandel voor je boek?
Heel lang is distributie hét struikelblok geweest voor mensen die hun boek in eigen beheer wilden uitgeven. Als je boek niet via een ‘echte’ uitgeverij op de markt werd gebracht, kreeg je geen voet aan de grond bij de Nederlandse boekhandels. Laten we eerlijk zijn: dat is nog steeds lastig… maar dat geldt niet meer alleen voor uitgaven in eigen beheer. Ook gerenommeerde uitgevers hebben moeite om hun boeken de boekhandel in te krijgen. De ruimte in de boekhandel is beperkt, het inkoopbudget is beperkt en het aanbod is nog steeds enorm. Voeg daarbij de krimpende markt, die maakt dat boekhandels alleen boeken inkopen die een zekere omzetsnelheid hebben, en je begrijpt dat de sleutelpositie van de boekhandel tegenwoordig aan erosie onderhevig is.
Met de opkomst van internetboekhandels, websites en social media is het veel gemakkelijker geworden om je boek onder de aandacht van de doelgroep te krijgen. Voor de verkoop en distributie ben je niet meer alleen afhankelijk van de boekhandel. Hier een link naar een artikel dat onlangs over dit onderwerp gepost werd op schrijvenonline.nl.
Tip: wil je je boek ook via de boekhandel verspreiden, dan is het belangrijk dat het:
- Een ISBN heeft, zodat het vindbaar is
- Is gedeponeerd bij de Koninklijke Bibliotheek
- Kan worden besteld via het Centraal Boekhuis
Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om de distributieketen in te korten en de verkoop aan de lezers helemaal zelf te verzorgen.
Hoeveel wil je investeren in boekdistributie?
De kosten voor een ISBN zijn te overzien, het deponeren bij de Koninklijke Bibliotheek is gratis. De teller begint te lopen bij het Centraal Boekhuis. Dit landelijke boekenmagazijn regelt de distributie van boeken naar de boekhandel, maar ook de internetboekhandels zijn hierbij aangesloten. Als je je boek landelijk wilt verkopen, kun je bijna niet om aansluiting bij het CB heen.
Voor kleine uitgevers, uitgaven in eigen beheer, heeft het CB een compact-regeling, maar daarmee moet je toch al snel rekenen op enige tientjes per maand. Overigens zijn er tegenwoordig drukkers die een uitgeefservice voeren en kun je je aanmelden bij een aantal clusteruitgeverijen, waarvan de deelnemers de distributiekosten samen delen. Je hoeft niet je hele voorraad boeken bij het Centraal Boekhuis neer te leggen, je kunt ook afspreken dat je de voorraad aanvult als hij beneden een bepaald aantal is gekomen.
Bij elk van deze opties is het wel belangrijk dat je je boek op voorraad hebt liggen, zodat er snel geleverd kan worden. Dat heeft consequenties:
- Voor je productie: hoeveel boeken laat je tegelijk drukken?
- Waar ga je die voorraad neerleggen?
- Hoe ga je zorgen voor de verzending van en naar het CB?
Tip: behalve het drukken van een (kleine) oplage, kun je ook kiezen voor printing on demand (drukken als je boek wordt besteld), daarmee verlaag je je voorraadkosten, maar de productiekosten zijn gemiddeld wel hoger.
Is papier wel het beste medium om jouw boodschap bij de lezers te krijgen?
Ten slotte kun je je natuurlijk voorstellen dat – als je je lezers toch weet te vinden via je website, digitale nieuwsbrieven en de social media – digitale distributie ook een optie kan zijn. Vraag je af of het wel nodig is om je boodschap te verpakken in een papieren boek. Misschien is jouw doelgroep eraan gewend om van beeldscherm te lezen? Of wil je naast een papieren versie ook een digitale aan kunnen bieden?
De voorbereidende exercities, schrijven, redigeren, vormgeven, blijven natuurlijk hetzelfde, want ook een e-book moet kwaliteit uitstralen, maar de distributiekosten liggen beduidend lager, ze vragen minder opslagruimte en personele inspanning.